తుపానులు, ఇతర విపత్తులతో నిత్యం నష్టపోతున్న తీరప్రాంత రాష్ట్రల్లో ప్రత్యేక పథకం చేపడుతున్నట్టు కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్షా శనివారం తెలిపారు. తుపానులు, ఇతర విపత్తులతో తీరప్రాంత ప్రజలకు కలిగే బాధలను తగ్గించడానికి మోడీ ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకుంటోందన్నారు. దీనికి గాను 4,900 కోట్లకు పైగా నిధుతలో దేశంలోని ఎనిమిది తీరప్రాంత రాష్ట్రాల్లో నేషనల్ సైక్లోన్ రిస్క్ మిటిగేషన్ ప్రాజెక్ట్ (NCRMP) అమలు చేస్తోందని అమిత్ షా తెలిపారు. విపత్తు నిర్వహణపై హోం మంత్రిత్వ శాఖ పార్లమెంటరీ కన్సల్టేటివ్ కమిటీ సమావేశంలో ఆయన ప్రసంగించారు. కమ్యూనిటీ సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం కోసం ‘ఆప్దమిత్ర’ కార్యక్రమం కింద350 విపత్తు పీడిత జిల్లాల్లో లక్ష మంది కమ్యూనిటీ వలంటీర్లకు విపత్తు ప్రతిస్పందన కోసం శిక్షణ ఇస్తున్నట్లు షా చెప్పారు.
దీనికి గాను SMS, మొబైల్ యాప్, పోర్టల్ వంటి వినూత్న సాంకేతిక పరిజ్ఞానాల ద్వారా ముందస్తు హెచ్చరిక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేశామని కేంద్ర మంత్రి అమిత్ షా చెప్పారు. తద్వారా రాబోయే ప్రకృతి విపత్తు గురించి ప్రజలకు ముందస్తు హెచ్చరికలను పంపవచ్చన్నారు. ముందస్తు హెచ్చరికల చివరి మైలు వ్యాప్తిని పటిష్టం చేసేందుకు దేశవ్యాప్తంగా ‘కామన్ అలర్ట్ ప్రోటోకాల్’ ప్రాజెక్టును కూడా అమలు చేస్తున్నట్లు ఆయన తెలిపారు. ప్రభుత్వ విజయవంతమైన ప్రయత్నాల వల్ల కొన్నేళ్లుగా సంభవించిన వివిధ విపత్తుల సమయంలో ప్రాణ, ఆస్తి నష్టం బాగా తగ్గిందన్నారు అమిత్ షా.
1999లో ఒడిశాలో సంభవించిన సూపర్ సైక్లోన్‌లో సుమారు 10వేల మంది ప్రాణాలు కోల్పోగా.. ఈమధ్య వచ్చిన తుఫానులలో కొంతమంది మాత్రమే మరణించారని అమిత్ అన్నారు. ఈ ప్రాజెక్టు చేపట్టడం వల్ల ప్రాణ నష్టం లేకుండా చూశామని, అందుకే ఈ ప్రాజెక్టు దాని ప్రాముఖ్యతను అర్థం చేసుకోవచ్చని ఆయన అన్నారు. రాష్ట్రాల నుంచి వచ్చే మెమోరాండం కోసం ఎదురుచూడకుండా తీవ్ర విపత్తుతో రాష్ట్రాలు ప్రభావితమైన వెంటనే ఇంటర్ మినిస్టీరియల్ సెంట్రల్ టీమ్‌లను (IMCT) రాష్ట్రాలకు పంపిస్తున్నట్లు హోంమంత్రి తెలియజేశారు.
జాతీయ, రాష్ట్ర స్థాయిలో తొలిసారిగా ఉపశమన నిధులను ఏర్పాటు చేసినట్లు హోం మంత్రి తెలియజేశారు. 2021-22 నుంచి 2025-26 మధ్య కాలంలో జాతీయ విపత్తు నివారణ నిధికి రూ.13,693 కోట్లు, రాష్ట్ర విపత్తు నివారణ నిధికి రూ.32,031 కోట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం కేటాయించిందని తెలిపారు. నేషనల్ డిజాస్టర్ రెస్పాన్స్ ఫోర్స్ (ఎన్‌డిఆర్‌ఎఫ్)ని బలోపేతం చేయడం, ఆధునీకరించడంతోపాటు దేశవ్యాప్తంగా విస్తరిస్తున్నట్లు షా చెప్పారు.
ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ దార్శనికతతో కూడిన నాయకత్వంలోని ప్రభుత్వం విపత్తు నిర్వహణలో సమగ్ర విధానాన్ని అవలంబించిందని, సహాయక కేంద్రంగా, ముందస్తు హెచ్చరికల కేంద్రంగా, క్రియాశీలకంగా.. ముందస్తు సంసిద్ధత ఆధారితంగా మార్చబడిందని ఆయన అన్నారు. ఇంతకుముందు దేశంలో విపత్తు నిర్వహణలో సహాయ కేంద్రీకృత విధానం మాత్రమే ఉందని, ఇందులో ప్రాణ, ఆస్తి నష్టాలను తగ్గించడం లేదని, అయితే మోదీ ప్రధాని అయిన తర్వాత ఈ విధానం మారిపోయిందని ఆయన అన్నారు.
గత ఎనిమిదేళ్లలో విపత్తు నిర్వహణకు బడ్జెట్ కేటాయింపులను ప్రధాని 122 శాతం పెంచారని, ఇది విపత్తు నిర్వహణకు మోదీ ఇస్తున్న ప్రాధాన్యతను తెలియజేస్తోందని షా కమిటీ సభ్యులకు తెలియజేశారు. మోదీ నాయకత్వంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం గత ఎనిమిదేళ్లలో విపత్తు నిర్వహణ, వాతావరణ మార్పులకు ప్రాధాన్యతనిచ్చిందన్నారు. NDMA, NDRF సహకారంతో హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు లాజిస్టిక్స్, ఆర్థిక సహాయం అందించడం.. ప్రకృతి వైపరీత్యాల సమయంలో ప్రతిస్పందన.. సహాయక చర్యలను సమన్వయం చేయడం ద్వారా ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తోందని హోం మంత్రి చెప్పారు.
విపత్తులను ప్రాధాన్యతా ప్రాతిపదికన ఎదుర్కోవడానికి స్థానిక స్థాయిలో ప్రారంభించిన ‘ఆప్ద మిత్ర యోజన’ కింద ప్రజల భాగస్వామ్య స్ఫూర్తి చాలా ముఖ్యమని కేంద్ర హోం మంత్రి అన్నారు. ఎందుకంటే ప్రజలు దానిలో చేరని సమయం వరకు విపత్తు నిర్వహణ పని లేదు. విపత్తు నిర్వహణలో భారతదేశం ప్రపంచంలోనే అగ్రగామిగా ఉందని, 2047లో స్వాతంత్య్ర శత వార్షికోత్సవం పూర్తయ్యే నాటికి ఈ రంగంలో భారత్ తన స్థానాన్ని మరింత బలోపేతం చేసుకుంటుందన్నారు. ఈ లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడానికి హోం మంత్రిత్వ శాఖ, ఎన్‌డిఎంఎ, ఎన్‌డిఆర్‌ఎఫ్‌లు పట్టుదలతో పనిచేస్తున్నాయని తెలిపారు.
ప్రభుత్వం ఎనిమిదేళ్లలో ప్రీ డిజాస్టర్ ప్రిపేర్‌నెస్ ప్రోటోకాల్‌ను సిద్ధం చేసిందని, విపత్తు నిర్వహణకు సంబంధించిన వివిధ అంశాలపై పిల్లలకు అవగాహన కల్పించేందుకు 12వ తరగతి, గ్రాడ్యుయేషన్ స్థాయి విద్యలో విపత్తు నిర్వహణను ఒక సబ్జెక్ట్‌గా చేర్చిందన్నారు. ఈ సమావేశానికి ఎంపీలు ఎన్‌కే ప్రేమచంద్రన్, కున్వర్ డానిష్ అలీ, రామ్ శంకర్ కతేరియా, సీఎం రమేష్, రాజేంద్ర అగర్వాల్, లాకెట్ ఛటర్జీ, విజయ్ కుమార్ హన్స్‌దక్, నీరజ్ శేఖర్, కేసీ రామమూర్తి హాజరయ్యారు.